Minder opbrengst zonnepanelen door dakkapel

Bij de rechter speelde onlangs een procedure over de vraag of er sprake van onrechtmatige hinder is als de buurman een dakkapel besluit te plaatsen waardoor de andere buurman minder profijt heeft van zijn zonnepanelen. Hoe zit dat?

Hinder van de buren. Buren hebben niet alleen vanwege fatsoensnormen maar ook op grond van de wet rekening te houden met elkaar en mogen elkaar niet (onrechtmatig) hinderen. Is er sprake van onrechtmatige hinder als de buurman een dakkapel besluit te plaatsen waardoor de andere buurman minder profijt heeft van zijn zonnepanelen of minder zonlicht binnen krijgt?

Onrechtmatige hinder
Op grond van de wet (artikel 6:162 en artikel 5:37 BW) mogen buren elkaar niet hinderen. In artikel 5:37 BW staat opgesomd waaruit die hinder zoal kan bestaan: het verspreiden van rumoer, trillingen, stank, rook of gassen maar ook door het onthouden van licht of lucht. Het woord ‘zoal’ geeft aan dat de hinder ook door iets anders veroorzaakt kan worden.

Onrechtmatig. Het is echter niet voorkomen dat buren af en toe last van elkaar hebben. Hoe mensen dicht(er) mensen bij elkaar wonen, hoe sneller ze hinder hebben van elkaar. Niet iedere hinder is echter onrechtmatig. Een buurman die een keer een feestje geeft dat tot in de kleine uurtjes doorgaat, levert geen onrechtmatige hinder op maar als het iedere vrijdag- en zaterdagavond feest is, wordt het een ander verhaal. Ook heb je in een dichtbebouwde omgeving sneller last van elkaar dan wanneer je in een afgelegen bos woont. De aard, ernst en duur van de hinder en de daardoor veroorzaakte schade zijn dus belangrijk bij het oordeel van het sprake is van onrechtmatigheid.

Rechtspraak
Dakkapellen. Er wordt nogal eens geprocedeerd over dakkapellen omdat deze kunnen zorgen voor schaduwwerking of inkijk, zie bijvoorbeeld een uitspraak van het Hof Arnhem – Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2022:9381) of de Rechtbank Amsterdam (ECLI:NL:RBAMS:2017:7460. Het standpunt van de eisende partij is vaak dat er sprake is van onrechtmatige hinder en gevorderd wordt afbraak van de dakkapel. Dat is nogal wat. Wat speelde er in deze zaken?

Zonnepanelen 10% minder rendement. Bij het Hof Arnhem - Leeuwarden was de kwestie als volgt. Een woningeigenaar had in 2015 zonnepanelen op zijn dak laten plaatsen. In 2019 plaatste de buurman een dakkapel op zijn dak. Het gevolg was dat de zonnepanelen een deel van de dag in de schaduw lagen daardoor ze 10% minder opbrengst hadden. Het Hof overwoog eerst dat een eigenaar van een woning zijn eigendom mag gebruiken zoals hij wil en zijn woning naar eigen inzicht mag inrichten en dat buren enige hinder van elkaar moeten dulden. In dit geval kwam het Hof tot het oordeel dat de schaduwwerking geen inbreuk maakte op het eigendomsrecht van de buurman. Ook van onrechtmatige hinder was geen sprake omdat het verminderd rendement ‘in objectieve zin binnen de grenzen blijft van wat door de buurman aanvaard moet worden’.

Minder lichtinval. In het centrum van Amsterdam speelde de volgende kwestie. De buurman plaatste op zijn dak een dakkapel. De buurvrouw had daardoor minder lichtinval omdat de zon door de dakkapel werd geblokkeerd. Ook kon haar raam niet meer helemaal open en kreeg zij een opgesloten gevoel. Hier overwoog de rechtbank dat er sprake was van een drukke en dichtbebouwde plek waar ruimte schaars is. In zo'n omgeving moeten buren behoorlijk veel van elkaar dulden als het gaat om hinder. Ook vond de rechter dat vanwege de dynamiek van een stadsomgeving het voorspelbaar was dat er zich degelijk hinder zou voordoen. De buurvrouw moest de dakkapel dus accepteren.

Conclusie. Er wordt niet snel aangenomen dat er door het plaatsen van een dakkapel waardoor de buren minder profijt hebben van hun zonnepanelen of minder zonlicht binnen krijgen, er sprake is van onrechtmatige hinder. Buren hebben, zeker in een stadse omgeving, behoorlijk wat van elkaar te accepteren.