Hoelang geldt de zorgplicht van een assurantietussenpersoon?

Bij het afsluiten van een verzekering heeft een assurantietussenpersoon een zorgplicht voor haar klant. Geldt die zorgplicht alleen tijdens het aanvragen en afsluiten van de verzekering of ook nog daarna? Wat besliste de rechter onlangs?

Wettelijke plicht. De bemiddeling bij het afsluiten van een nieuwe verzekering, gebeurt op basis van een overeenkomst van opdracht. Op grond van de wet (artikel 7:401 BW) heeft een assurantietussenpersoon een zorgplicht. De tussenpersoon moet de zorg betrachten die van een redelijk bekwaam en handelend vakgenoot mag worden verwacht.

Hoe lang duurt die zorgplicht? Enige tijd geleden beantwoordde het Hof Arnhem-Leeuwarden deze vraag (ECLI:NL:GHARL:2023:4131).

Waar ging het om?
Leegstaande woning. De opdrachtgever bezat een woning met rieten dak die al sinds 2005 te koop stond. De woning stond bovendien leeg.

Brandverzekering. De woning was vanaf 2011 via deze tussenpersoon verzekerd voor brand. En helaas: in 2015 brandt de woning af. De verzekerde komt echter voor een onprettige verrassing te staan: de verzekeraar keert een bedrag uit dat gebaseerd is op de verkoopwaarde van de woning. De herbouwaarde zou echter veel hoger zijn maar die bleek niet verzekerd.

Wat staat er in de polis?
Verkoopwaarde. In de polisvoorwaarden stond dat in geval van schade de afwikkeling zou plaatsvinden op basis van de verkoopwaarde als de woning leeg stond, langer dan 2 maanden niet meer in gebruik was of te koop stond. Aan al deze voorwaarden werd voldaan dus de verzekerde kreeg alleen de herbouwwaarde. Hij sprak daarop zowel de verzekeraar als de assurantietussenpersoon aan.

Zorgplicht. Aan de vordering ten opzichte van de assurantietussenpersoon legde de verzekerde ten grondslag dat de tussenpersoon zijn zorgplicht had geschonden. De verzekerde kende namelijk de polisvoorwaarde niet omdat deze niet door de tussenpersoon waren doorgestuurd en ook niet met hem besproken. Ook had de tussenpersoon zijn opdrachtgever er niet op gewezen dat hij slechts de verkoopwaarde terug zou krijgen bij brand omdat de woning leeg en te koop stond, terwijl de tussenpersoon dit wist.

Wat zegt de rechter?
Tussenpersoon is tekort geschoten. Het Hof was van oordeel dat de tussenpersoon tekort was geschoten omdat de zorgplicht niet alleen geldt in het stadium van aanvraag en acceptatie van de verzekering, maar ook nog nadat de verzekeringsovereenkomst is gesloten en deze overeenkomst tot zijn portefeuille behoort. De tussenpersoon had zijn klant dus moeten wijzen op dit risico, temeer de woning al lang leeg stond.

Met de schrik vrij. Toch kwam de tussenpersoon met de schrik vrij en hoefde hij niet de herbouwwaarde te vergoeden omdat het Hof oordeelde dat er geen causaal verband was tussen de schending van de zorgplicht en de schade van verzekerde. Want, zo stelde het Hof, ook als de tussenpersoon zijn klant wel alle informatie had gegeven, dan was het niet aannemelijk dat hij de woning weer zou zijn gaan bewonen of laten bewonen. Ook was het niet aannemelijk dat de verzekerde de woning bij een andere verzekeraar tegen de hogere herbouwaarde had kunnen verzekeren. De verzekerde was namelijk al een keer eerder gewisseld van verzekering vanwege de vergoeding herbouw- verkoopwaarde.

Een assurantietussenpersoon heeft ook nog na het afsluiten van de verzekering een zorg voor zijn klanten, zeker als hij kennis heeft van feiten die voor de verzekering van belang kunnen zijn.